Sportowe klocki hamulcowe - jak wybieramy? Zdaniem ekspertów.
30 kwietnia 2019
Gdy budujemy samochód którego przeznaczeniem jest nie tylko cywilna jazda po drogach, lecz także imprezy wyścigowe, na przykład typu Trackday, często pierwszym etapem modyfikacji jest wymiana podstawowych komponentów eksploatacyjnych na takie o sportowej charakterystyce. Do takich kategorii można zaliczyć filtry powietrza o zwiększonym przepływie, bardziej odporne na wysokie temperatury oleje, twardsze amortyzatory i sprężyny, a także komponenty hamulców - tarcze i klocki.
Wszystkie te części na początkowym etapie przygody z jakimkolwiek sportem samochodowym, pozwalają znacząco poprawić trwałość i osiągi samochodu, bez nieodwracalnej ingerencji w jego konstrukcję. Instaluje się je w samochodzie właśnie ze względu na inne od cywilnych właściwości i charakterystykę cech eksploatacyjnych.
Cechy sportowych klocków hamulcowych
Klocki hamulcowe, jak już było wspomniane są jednym z takich podstawowych elementów eksploatacyjnych. Ich wymiana jest niezwykle łatwa w większości samochodów, dlatego łatwo o eksperymenty z tym elementem. Większość osób zaczynających swoją przygodę z tym tematem zakłada, że klocki o bardzo wysokim współczynniku tarcia to najlepsze sportowe klocki hamulcowe. Okazuje się jednak, że wiele produktów przeznaczonych do sportu ma bardzo zbliżoną skuteczność do klocków cywilnych, ponieważ to nie sama droga hamowania jest najistotniejszym czynnikiem podczas sportowej jazdy.
Najważniejszymi cechami klocków hamulcowych o przeznaczeniu sportowym jest stała charakterystyka przez cały czas eksploatacji klocka, oraz utrzymanie współczynnika tarcia także w wysokich temperaturach (uwaga: takie klocki także można "spalić" i stracić skuteczność hamowania, powinno być to jednak o wiele trudniejsze niż w przypadku klocków cywilnych).
Klocki o przeznaczeniu typowo torowo-rajdowym, używane tylko w sytuacjach prób sportowych mają też kilka wad. Po pierwsze nie są to produkty zapewniające komfort, często hamowanie samochodem wyposażonym w takie klocki generuje piski, a z samego klocka będzie mocno pylić. Poza tym klocki takie przez jednak często wyższy niż cywilne współczynnik tarcia będą szybciej prowadziły do zużycia się tarcz hamulcowych. Należy też ściśle przestrzegać zaleceń producenta co do dotarcia nowych klocków, o ile w przypadku hamulców z cywilnymi klockami wystarczy kilkukrotne mocniejsze przehamowanie pojazdem, o tyle klocki sportowe mają zwykle przewidzianą przez producenta procedurę docierania, bez której nie osiągną odpowiedniej skuteczności. Ostatnią cechą jest słaba skuteczność "na zimnych" hamulcach - typowe klocki sportowe muszą być dogrzane, zimne hamują gorzej niż cywilne.
Zasady wyboru
Podczas wyboru klocków hamulcowych stoimy przed dylematem czy wybrać produkt typowo wyścigowy, czy jednak zdecydować się na coś, co będzie odpowiednie także do codziennej jazdy. Sportowe klocki hamulcowe możemy podzielić na trzy grupy produktów, różniące się zastosowaniem i cechami.
- Półka Universal - klocki uniwersalne
Zwykle są to klocki organiczne wzmocnione włóknami (np węglowymi). Są to produkty które zapewniają wysoką skuteczność hamowania od niskich temperatur, aż do co najmniej 750-800°C, zwykle zapewniają współczynnik tarcia około 0,5-0,65 i mają stałą charakterystykę przez cały czas użytkowania. Cechy te powodują, że klocki takie będą skuteczne zarówno w codziennej jeździe, jak i podczas zawodów sportowych. Główną wadą tych klocków jest ich wysoka cena, są to niejako produkty premium, często kosztujące kilkaset złotych za komplet na jedną oś. Do klocków z tego segmentu zaliczamy na przykład klocki Power Stop Track Day, Carbone Lorraine RC6 czy Hawk Blue DTC - 30 (właśnie te serii są preferowane do driftu).
- Klocki "track only"
Są to typowo wyścigowe/rajdowe klocki hamulcowe, zwykle nieposiadające homologacji i niedopuszczone do użytkowania cywilnego. Jest to spowodowane wcześniej wspomnianą cechą - nie działają w niskich temperaturach. Ich skuteczność osiąga zadowalający poziom dopiero w temperaturze 150-200°C, którą bardzo trudno osiągnąć podczas normalnej jazdy, nawet bardzo agresywnej. Wielu kierowców mimo tego używa takich klocków w codziennej jeździe, co grozi poważnymi wypadkami. Mają one wszystkie opisane we wstępie cechy, zarówno pozytywne, jak i negatywne. Do tej kategorii można zaliczyć na przykład klocki EBC Orange stuff, Ferodo DS3000, Hawk DTC 50/60/70 czy Carbotech XP12.
- Półka uniwersalna typu "street & track"
Klocki te mają zwykle podniesiony współczynnik tarcia, jednak zachowują na tyle bezpieczną charakterystykę, że nadają się zarówno do dynamicznej jazdy cywilnej, jak i do jazdy torowej. Będą idealnym wyborem dla topowych, mocnych wersji samochodów, których właściciel tylko od czasu do czasu "wyskoczy" na tor, a na co dzień porusza się nim w zwykłym ruchu. Klocki z tej kategorii wybierają często także początkujący sportowcy, pozwalają one na posiadanie jednego kompletu klocków na co dzień i do sportu, co obniża koszty eksploatacji. Pozwala także określić potrzeby, jeżeli kierowcy nie wystarczają tego typu klocki hamulcowe, konieczne dla niego jest wybranie klocków typowo wyścigowych. Do tej kategorii zaliczamy klocki Power Stop Z26/Z23, EBC Yellow stuff/Blue, Ferodo DS2500, Carbone Lorraine RC5 czy Carbotech AX6.
Jednak ten ogólny podział nie rozwiązuje problemu z indywidualnym doborem klocków do stylu jazdy i samochodu. Produkty wymienione obok siebie w jednej kategorii często znacząco się od siebie różnią tym jak sprawują się w różnych warunkach, mają nieco inną charakterystykę, różnią się innymi cechami. W szczególności dotyczy to produktów track only. Dlatego podstawowym sposobem doboru klocków do jazdy sportowej jest metoda prób i błędów. Należy przetestować różne rodzaje i marki klocków, co pozwoli dobrać nam najbardziej odpowiedni klocek pod to jak i czym jeździmy.
