Dobór tarcz i klocków hamulcowych: pytania i podpowiedzi
24 grudnia 2015
Kierowcy często zadają sobie pytanie: jakie klocki hamulcowe należy dobrać do konkretnych tarcz hamulcowych? Lub odwrotnie: które tarcze najlepiej nadają się do klocków danego producenta? Spróbujmy odpowiedzieć na to bardzo ważne pytanie i ustalić, który element jest ważniejszy – klocki czy tarcze hamulcowe?
Nasze rozważania zacznijmy od tarcz hamulcowych – jak wiemy, jednego z elementów biorących udział w procesie hamowania. Pokrótce jest to żeliwny odlew charakteryzujący się pewnymi parametrami technicznymi. Tarcza hamulcowa uczestniczy w tarciu z klockami hamulcowymi, pochłania przy tym oraz rozprasza powstające ubocznie ciepło. Jak dotąd możemy uznać tarczę hamulcową za element samowystarczalny – tzn. klocek hamulcowy nie ma na niego większego wpływu. Wobec tego, wybór tarcz hamulcowych wydaje się niemal dowolny.
Skupmy się teraz na klockach hamulcowych. Jest to bardziej skomplikowany element układu hamulcowego. W przeciwieństwie do tarcz hamulcowych – klocki mogą występować w dużej liczbie wariantów – w ich składzie znajduje się nawet 40 substancji. Dzięki temu od klocków hamulcowych możemy wymagać małego pylenia w czasie pracy, wysokiego współczynnika tarcia, niskiego hałasu, długiej żywotności, a także oszczędnego obchodzenia się z tarczami hamulcowymi. Warto pamiętać, że za współczynnik tarcia (krótszą drogę hamowania) pomiędzy tarczą a klockiem odpowiedzialny jest w znacznym stopniu właśnie klocek hamulcowy.
Przeciętnemu kierowcy niewiele mówią pojęcia takie jak siarczan aluminium, grafit, tytan potasu oraz tym podobne. Zajmijmy się teraz podstawowymi grupami klocków hamulcowych, omawiając ich praktyczne właściwości.
- Miękkie klocki hamulcowe. Jest to bardzo popularne pojęcie wśród właścicieli samochodów, jednakże trafnie określa ono tylko organiczne klocki hamulcowe. W przypadku ceramicznych klocków hamulcowych pojęcia „miękki”, „twardy” są mało precyzyjne. Miękkie, organiczne klocki hamulcowe zawdzięczają swoje właściwości większej ilości grafitu, czyli twardego smaru. Wspomniana miękkość w żaden sposób nie wyznacza współczynnika tarcia – pokazuje tylko jak szybko będzie zużywał się klocek hamulcowy, czy będzie oszczędnie obchodził się z tarczą hamulcową. W świecie układów hamulcowych funkcjonuje pewna prosta zależność: im więcej czarnego pyłu generuje klocek w czasie pracy, tym tarcze hamulcowe posłużą dłużej, a także będą zużywać się równomiernie. W przypadku twardych klocków hamulcowych diametralnie zwiększa się prawdopodobieństwo przegrzewania się tarczy i szybkiego jej zużycia. Musimy jednak pamiętać, sama ilość grafitu w mieszance klocków hamulcowych nie warunkuje miękkości lub twardości klocka.
- Ceramiczne klocki hamulcowe. Ich skład tylko w niewielkim stopniu różni się od zawartości „miękkich-twardych” klocków hamulcowych. W odróżnieniu od nich ilość grafitu została istotnie zmniejszona – w jego miejscu stosowana jest masa ceramiczna. Takie klocki hamulcowe skutecznie oszczędzają tarcze hamulcowe, na dodatek praktycznie znika problem czarnego pyłu. Ceramiczne klocki hamulcowe mogą być z powodzeniem montowane zarówno z nowymi, jak i używanymi tarczami hamulcowymi – bez obaw o efektywność ich współpracy (mówimy oczywiście o produktach sprawdzonych producentów).
- Sportowe klocki hamulcowe. Do tej kategorii zaliczamy niektóre serie EBC, Hawk, Power Stop, Ferodo i wiele innych. Dobierać je powinniśmy uważnie. W praktyce wyróżnić możemy niejako dwa kryteria odróżniające od siebie sportowe klocki hamulcowe: wysoki współczynnik tarcia i odporność na wysokie temperatury. Najczęściej te dwie cechy nie występują razem. Powodem takiego stanu rzeczy jest podejście producentów, wychodzących z założenia, że klocki hamulcowe dobierać będą fachowcy kierujący się swoimi sportowymi doświadczeniami i potrzebami. Przykładowo: klocki hamulcowe z wysokim współczynnikiem tarcia będą skracały drogę hamowania za sprawą dużej zawartości wysoko ściernych komponentów. Natomiast klocki odporne na wysokie temperatury pracy zapewniają przede wszystkim stabilność całej mieszanki, a nie wysoki współczynnik tarcia. Przy czym sam poziom współczynnika tarcia będzie oscylował w granicach 0,3-0,5.
Jak widzimy – wybierając komplet tarcze hamulcowe-klocki hamulcowe warto sięgać po klocki hamulcowe spełniające nasze potrzeby. Natomiast tarcze hamulcowe dobierajmy pod właściwości konkretnych klocków hamulcowych – a nie pod ich producenta.
Wybierając klocki hamulcowe kierujmy się kilkoma zasadami:
- Miękkie klocki hamulcowe lepiej instalować na zużyte już tarcze hamulcowe. Jeśli poprzednio stosowane klocki były zbyt agresywne, bądź kłopoty z zaciskiem spowodowały nierównomierne zużycie tarczy – stosujmy miękkie klocki hamulcowe. Zdecydowanie szybciej zaadaptują się do tarczy, tym samym przedłużą jej żywotność.
- Ceramiczne klocki hamulcowe można dobierać do dowolnych tarcz. Swoje właściwości zawdzięczają opartej na żeliwie technologii produkcji – są oszczędne względem tarcz hamulcowych.
- Sportowe klocki hamulcowe. Takowe rozwiązania z całą pewnością wyrządzają więcej szkód tarczy hamulcowej w czasie pracy niż seryjne klocki. W takiej sytuacji lepiej montować wzmocnione wersje tarcz hamulcowych.
- Metalowe i półmetalowe klocki hamulcowe. Ich formuła oparta jest na rozszerzaniu zawartości metali – co często jest przyczyną występowania skrzypów i piszczenia – przyspiesza się także zużycie tarcz.
- Jeśli w samochodzie często dochodzi do przegrzewania hamulców, to nie warto korzystać z twardych klocków hamulcowych. Ze względu na większą zawartość metali przyczyniają się do szybszego przegrzewania się tarczy. W takiej sytuacji polecamy montować ceramiczne klocki hamulcowe – o wiele mniej nagrzewają pracujące tarcze.
Czy istotnie powinniśmy stosować tarcze i klocki hamulcowe tego samego producenta? Ma to sens tylko wtedy, gdy dany producent oferuje jedną serię klocków i tarcz hamulcowych. W przeciwnym razie – jeśli producent wytwarza kilka serii – nadal będziemy musieli kierować się przy wyborze logiką oraz własnymi potrzebami i właściwościami klocków i tarcz.
Sprawdź czy są dostępne te produkty do Twojego auta
Kopiowanie materiałów jest możliwe wyłącznie na warunkach umieszczenia linku do źródła Brakestock.PL!