Hamulce tarczowe czy bębnowe? Oto jest pytanie.
8 sierpnia 2018
Dla właścicieli samochodów takie pytanie ma charakter czysto teoretyczny, bo przecież w praktyce nie decydują oni o wyborze rodzaju systemu hamulcowego – do dyspozycji mają ten, który przewidział producent auta. Przyjrzyjmy się jednak bliżej kwestii skuteczności hamulców tarczowych i bębnowych.
Faktem jest, że w ostatnich 20 latach producenci samochodów masowo zaczęli stosować tylne hamulce tarczowe kosztem bębnowych. Nawet na forach internetowych można spotkać dyskusje dotyczące samodzielnej wymiany bębnów na tarcze – pochodzące z podobnego, mocniejszego modelu. Chęć przeprowadzenia zamiany to oczywiście efekt przekonania, że system bębnowy jest po prostu mało skuteczny. Pytanie tylko, czy tak jest naprawdę?
Kilka słów o działaniu hamulców bębnowych. Dla porządku wyjaśnijmy krótko jak działa hamulec bębnowy. Otóż taki system składa się z żeliwnego bębna (obraca się razem z kołem), w środku którego znajdują się szczęki hamulcowe (zamontowane na nieobrotowej tarczy koła). Rozpieranie tłoczkiem hamulcowym sprawia, że szczęki trą o wewnętrzną powierzchnię bębna, co prowadzi w efekcie do hamowania. Koniec hamowania ma miejsce w momencie cofnięcia się szczęk, na co pozwala z kolei sprężyna bądź łączący szczęki układ sprężyn. Taki system wynaleziono już w 1902 roku i do dziś można go spotkać na tylnej osi wielu
samochodów seryjnych (więcej o rodzajach hamulców bębnowych).
Hamulce tarczowe – prosta i trwała konstrukcja. Efektywność systemu hamulcowego to złożony temat, który wymaga wzięcia pod uwagę licznych kwestii i parametrów. Co najmniej pod dwoma względami, hamulce bębnowe wypadają znakomicie i są lepsze niż hamulce tarczowe. Przede wszystkim są one trwałe, a przy tym mają okładziny o dużej powierzchni, które są w stanie przyjąć duże ilości ciepła. Jeśli chodzi o tę ostatnią kwestię, to w autach z bębnami na tylnej osi powierzchnia szczęki jest zawsze większa niż powierzchnia klocka. Przykładowo, w Audi 100 1.9 efektywna powierzchnia szczęki bębnowej wynosi 9200 mm2, natomiast klocka – niespełna 7500 mm2.
Właściciele samochodów z tylnymi hamulcami bębnowymi z pewnością spostrzegli, że przednie klocki hamulcowe muszą zmieniać o wiele częściej niż tylne; przyjmuje się, że żywotność jednego kompletu tylnych szczęk jest cztery razy dłuższa, niż w przypadku hamulców tarczowych. Za znacznie wolniejsze zużycie odpowiada fakt, że bęben stanowi dość zamknięty system, a co za tym idzie, jest dobrze chroniony przed wilgocią, brudem czy kurzem – siłą rzeczy, jego komponenty są dzięki temu trwalsze.
Elementy hamulców tarczowych są natomiast podatne na działanie czynników zewnętrznych; kurz i brud dodatkowo przyspieszają tu zużycie okładzin. Przemysł samochodowy nadal docenia walory hamulców bębnowych. Ten „zamknięty system” spotykany w hamulcach bębnowych do dziś jest ceniony przez przemysł samochodowy. Warto podkreślić, że tego typu hamulce możemy dziś spotkać nie tylko na tylnych osiach samochodów niskich klas. Na przykład Lexus oraz Mitsubishi produkują obecnie SUV-y z tylnymi hamulcami bębnowymi w autach przeznaczonych na rynek arabski. Bierze się to stąd, że z łatwością radzą sobie one z dużymi ilościami piasku, jakie występują na drogach krajów tego regionu.
Inną docenianą zaletą układu bębnowego jest jego niska (niższa niż w przypadku hamulców tarczowych) problemowość – choćby zaciski bębnowe są znacznie mniej wymagające w pielęgnacji niż tarczowe. Trzeba jednak uczciwie powiedzieć, że na tym w zasadzie kończy się lista przewag hamulców bębnowych nad tarczowymi. Hamulce bębnowe – były, są i będą montowane w samochodach
Zaciski hamulców tarczowych mają mocniejszą konstrukcję, niż te spotykane w rozwiązaniach bębnowych, co pozwala im przekazywać większe ciśnienie do układu i tym samym zapewniać większą siłę ściskania tarczy klockami. Poza tym, tarcze, dzięki wewnętrznej wentylacji, perforacji czy nacięciom, są znacznie lepiej chłodzone niż bęben. Na ich korzyść przemawiają też choćby koszty i łatwość wymiany oraz obsługi. Wszystko to sprawia, że w większości samochodów seryjnych można znaleźć właśnie układy tarczowe. Niemniej jednak w niewielkich autach niskich klas, a przede wszystkim w samochodach kierowanych na gorące rynki oraz pojazdach jeżdżących w off-road, jeszcze przez długi czas będą stosowane hamulce bębnowe.
Jakie są typy zacisków hamulcowych i jak to wpływa na skuteczność hamowania?
Kopiowanie materiałów jest możliwe wyłącznie na warunkach umieszczenia linku do źródła Brakestock.PL!